Dr Kalpana Ambepitiya

පහුගිය දවස්වල අලි ඇතුන් ගැන කතා කරපු පිරිසගෙන් අනෙක් පාර්ශව අහපු ප් ‍ රශ්නයක් තමයි ඇයි "අලි විතරක්" කියන එක. බොහෝ අයට සාධනීය ප් ‍ රායෝගික පිලිතුරක් දෙන්න අපොසත් වුනත් අලි ඇතුන් ගැන හැදෑරිමක් ඇති කීපදෙනෙක් ජෛව විද් ‍ යාත්මකව වටිනා පිළිතුරු ලබා දීලා තිබුනා. අලිත් අනෙක් සතුන් වගේමයි කියන අයට ඉතිහාසයේ අලි ඇතුන් වෙනුවෙන් තිබු තැන ගැන සාක්ෂියක්. ශ් ‍ රී ලංකාවේ අන්තර් මානව සම්බන්ධතා ඉතිහාසය අපි නොහිතන තරම් දුරකට යනවා. ඒ අතරින් වෙළඳාම, දේශගවේෂණය හා ආගම් ව් ‍ යාප්තිය නිසා විවිධ රටවල පිරිස අපේ රටට පැමිණ තිබෙනවා. වෙළඳාම සම්බන්ධයෙන් ඒ අතරින් චීනය හා අරාබිය පළමුවන සියවසේ සිට අප සමඟ ගණුදෙනු කළ රටවල්. එසේම අපේ රටේ දූත පිරීස් නොයෙක් කාරණා සඳහා රාජකාරි සංචාරවල නිරතවූ බවට රාජාවලියේ පුවත්වල සඳහන්. අපේ රටේ පිහිටීම හා තිබු ස්වභාවික සම්පත් නිසා පෙරදිග වෙළඳාමේ අවදානයට තදින්ම හසුවීම වළක්වන්න බෑ. එම නිසා පෘතුගුසී ලන්දේසි සහ ඉංග් ‍ රීසි ආක් ‍ රමණයන්ට අපි අසු වුනා. එසේ ආ ගිය අය ලංකාව විශේෂකොට සළකලා තිබුනු එක පුරුකක් තමයි ලංකාවේ අලි ඇතුන්. විදේශ වෙළඳාමේ ඉහළින්ම තිබුනේ අලි ඇතුන්( පෞද්ගලිකවම මම ඉතාම අකමැත

ඊයේ දිනයේ බම්බලපිටිය ප් ‍ රදෙශයේ ටොර්නෙඩො තත්වය විඩීයෝ කිරීමට එතන සිටි බොහෝ පිරිසක් උත්සුක වී තිබුනා. ටොර්නෙඩෝ තත්ව ශ් ‍ රී ලංකාවට එතරම් සුලභ නොවුනත් රටට තර්ජනයක් විය හැකි අනතුරු ලැයිස්තුවට එය ඇතුලත් කර ඇති බව බොහෝවිට ඔබ නොදන්නවා ඇති. කෙසේවෙතත් ටොර්නෙඩෝ තත්වයකදි ජිවිත අවදානම අනතුර අවම කරගන්න ගත හැකි ක් ‍ රියාමාර්ග කීපයක් ගැන කියන්නම්, ඒ හැමෝගෙම දැනගැනීම සඳහා. මොකද ස්වභාවික ව් ‍ යසන කියන ඒවා ඕනම තැණක ඕනම රටක වෙන්න පුළුවන්. දැනගෙන ඉන්න එක හොඳයි අනතුර අවම කරගන්න. ### දෙශගුණික හා කාලගුණය ගැන අවධානයෙන් ඉන්න: කාළගුණය හෝ ආපදා අනතුරු ඇඟවීම් පිළිබඳව යාවත්කාලීනව සිටීමට ගුවන්විදුලියට සවන්දෙන්න හෝ සමාජ මාධ් ‍ යවල DMC පේජ් හෝ නිවුස් පේජ් බලන්න. කාලගුණය යහපත් නොවන දිනවලදි විශේෂයන් මේ දෙවල් වෙත අවධානය දෙන්න. ### නිවස: ඔබ ටොනේඩෝ අනතුරු ඇඟවීමක සිටී නම්, ඔබේ පහළම මාලයට, ආරක්ෂිත කාමරයට ( ටොර්නඩො ප් ‍ රබල රටවල පොළොව යට කාමරයක් සාමාන් ‍ යයෙන් ඕනම ගෙදරක පොදුයී. එත් අපිට නැති නිසා එහෙම ආරක්ෂාවක් ගැන හිතන්න බෑ. තිබුනොත් එක භාවිතා කරන්න) හෝ ජනෙල් රහිත අභ් ‍ යන්තර කාමරයකට යන්න. තමන්ගේ සුරතල් සතුන් ගැන අමතක නොකර

No doubts that Sri Lanka is one country that has a BIG lesson to say NO to WAR. I do not think there is a better example of how cruel and devastative the war is as we experienced it over 30 years. Especially most of us has experienced 24/7 days fear and uncertainty. Some of us had to escape, left our belongings, left our beloved ones alone at home, to join the war and almost it made us lose everything we had. It was a historical mistake that our country lost many things, halted development, trapped us in poverty, made people suspect their people, driven to kill our people, and developed a nation to slave corrupted politicians. Mostly it has taken away the love and humanity from us. So, we are a nation that must say no to war in any corner of this planet. It is sad to see the Russian invasion of Ukraine, the people getting killed for rude, egoistic, autocratic, greedy geopolitics. It is sad to see some taking a side of Russia by claiming that we should not mess with a powerful country

ජීවිතේ හැමදේම සමාජ මාධ් ‍ යවල විසුරුවා හැරලා බොහෝ මිනිස්සුන් තමන්ගේ පෞද්ගලිකත්වය නිරුවත් කරගන්නව. ඒ වගේම තමන්ගේ පෞද්ගලිකත්වය පෞද්ගලිකව විඳින්න තියෙන අවස්ථාව මඟ ඇර ගන්නවා. පෞද්ගලිකත්වය තමන් ළඟම තියෙද්දි ඒකේ ආතල් එක විඳින්න අද බොහෝ අය දන්නේ නෑ. සමාජ මාධ් ‍ යට මුදා හැරි පමණින් තමන් මාර කැරැක්ටර් එකක් කියලා පෙන්වමින් කෘත් ‍ රීමව ලබා ගන්නා ජනප් ‍ රියත්වට කෙටි කාලීනයී. උදාහරණයකට ගත්තොත් සමහර කලාවට සම්බන්ධ පුද්ගලයින් තමන්ගේ සියල්ල කන බොන එකේ සිට කෙටිකාලීන ජනප් ‍ රියත්වය උදේසා සමාජ මාධ් ‍ යවල විසුරුවා යවද්දි ඊට වඩා ඉහළින් රේට් කරන්න පුළුවන් කලාකරුවන් සමාජ මාධ් ‍ යවල අවශ් ‍ ය දේ සමඟ පමණක් ගණුදෙනු කරනවා. ඔවුන් සැමදා රසීක හිත්වල ඉන්නවා පෞද්ගලිකත්වයේ සීමා ඒක. ඒකේ රස එයාලා දන්නවා. ඉතින් මේක සාමාන් ‍ ය හැමෝටම පොදුයී. හැබැයී ඒක ගැන එසේ කරන අයට කියන්න කරුණුත් තියෙනවා. "මේකට ආවාම විතරයි ටිකක් සැනසීම තියෙන්නේ", අපේ දේවල් බෙදා ගත්තාම මොකද බලන්න බැරි නම් නොබලා ඉන්න" මට ආතතිය ඉතින් මම හැමදේම බෙදාගන්නවා අඩුම ගානේ මට සැනසීමක් එනවානේ", " මම ආසයී ඒවලට ලයික්ස් ගොඩක් වැටෙනවාට කොමෙන්ට්ස්

කෝවිඩ් 19 ගැන පළ කළ ෆෙස්බුක් ලිපි එකතුව. කොවිඩ් හැදුනු චීනයේ දැන් මොකද වෙන්නේ? කොවිඩ් ව් ‍ යාප්ත වීම ගැන බොහෝ අය තාමත් චීනයට චෝදනා කරමින් ඉන්න නිසාම ඔක්කොම කරලා චීනය දොර වහගෙන ඉන්නවා කියන චෝදනාව චීනයට තියේනවා. කොහොම වුනත් චීනය කියන්නේ ලේසියෙන් තම තොරතුරු එළියට දෙන තැනක් නෙමෙයී. කවුරු චෝදනා කරත් ඔවුන් මේ කාලය පුරාමත් ඔවුන්ගේ ගමන ගියා. 2020 වර්ෂයේදී ආර්ථික වර්ධනය පෙන්නපු එකම රටත් චීනය. ඒ කෙසේ වෙතත් ඔවුන්ගේ කොවිඩ් පාලන ක් ‍ රමවේදය නම් මම පෞද්ගලිකව අගය කරනවා. ඒ සම්බන්ධයෙන් බොහෝ තොරතුරු දන්න නිසා. ලෝක ජනගහනයෙන් භාගයක් එක්ක ඔහොම පාලනය කරපු එක අපිට නම් හිතා ගන්න බැරි කාරණාවක්. කොහොම වුනත් මේ තමයි චීනයේ අලුත්ම කොවිඩ් තොරතුරු. චීන ජනගහනයෙන් මිලියන 777 කට වැඩි ප් ‍ රමාණයකට. මේ වනවිට COVID -19 ට එරෙහිව පූර්ණ එන්නත ලබා දී ඇති බව චීනයේ ජාතික සෞඛ් ‍ ය කොමිසම සඳහන් කරනවා. ඒ කියන්නේ බිලියන 1.83 ඩොස් ප් ‍ රමාණයක් මේ වෙද්දි ලබා දී අවසන්. නමුත් මේ වෙද්දි පළාත් 16 ක මධ් ‍ යම මට්ටමේ සිට ඉහළ අවදානම් මට්ටම සහිත ප් ‍ රදේශ 156 ක අඛණ්ඩව දින 19 ක් පුරාවට සම්ප් ‍ රේෂණය වන කොවිඩ් -19 රෝගීන් සංඛ් ‍ යාව ඉහළ යමින් පැ