Dr Kalpana Ambepitiya

අලි කොලර් දැමීම මේ හා සන්බන්ධව ජතියන්තරයේ වැඩ කරන හා අලි ඇතුන් සංරක්ෂණය, කොලර් භාවිතය පිලිබඳ ප්‍රයෝගිකව පුහුණු වූ මගේ විදේශීය මිතුරෙකුගෙන් විමසුවෙමි. 1. මෙය ලේසි පහසු කාර්යයක් නොවන අතර හොඳින් පුහුණු වූ පිරිසක් විසින් මනාව සැලසුම් සහිතව කරන කාර්යයකි. 2. සිහි නැති කිරීමට යොදාගන්න බෙහෙත් වර්ග වලට මිනිස් සම බෙහෙවින් සංවේදී බැවින් ඉතා පරෙස්සමින් එය භාවිතා කල යුතුය. ජාතියන්තර පිළිගනිම නම් මෙම එන්නත් කිරීම සිදුකකල යුත්තේ පශු වෛද්‍යවරයෙක් විසින් පමණි. එන්නත් කිරීමෙන් පසු විනාඩි 5ත් 15ත් අතර කාලයේදී බෙහෙත ක්‍රියාකිරීමට පටන් ගනී. එතෙක් සතා ඇදවැටෙන තුරු පසුපස ලුහුබදිය යුතුය. 3. රංචුවක සිටි අයෙක් නම් රංචුවේ සාමාජිකයන් උදව්වට පැමිණිය හැක. ඒ නිසා මිනිස් කණ්ඩායමේ ජිවිත ආරක්ෂාව ගැනද සැලකිලිමත්විය යුතුය. 4. දැනට තිබෙන වැඩිදියුණු කල තත්වය අනුව මේ බෙහෙත් වර්ගත්, එන්නත් කිරීමත් මගින් සතුන්ට ජිවිත හානි නොවී කාර්යය ඉටුකරගත හැක. 5. ලංකාවේ නම් දැනට sedation for standing ක්‍රමය යොදාගනී. මෙය සත්වයාට සිදුවන හානිය අවම කරයි. මොකද ඇදවැටීමක් නොවීමත් හුස්මගැනීමට පහසුවීමත් ඇදවටිමකදී හොඩවැල ශරීරයට යටවීමේ අවධානමක්

මිනිසුන් විසින් මරා දමන මිනිසුන්ගේ දරුවන් ත්‍රස්තවාදී වූ සිරියානු සිවිල් යුද්ධය හද කම්පාකරවන මරාදැමුනු හා තුවාල වුනු සිරියන් දරුවන්ගේ චායාරූප මුහුණු පොත පුරා ඊයෙත් අදත් සැරිසරනවා දුටුවෙමි. මෙය ලෝකය පුරා කතාබහට ලක්වීමට බලපෑ කාරණාව වන්නේ පසුගියදා ghouta ප්‍රදේශයට සිරියානු ජනාධිපති බශාර් අල් අසාර්ඩ්ට ප්‍රමුඛ රජයට පක්ෂ පාර්ශව විසින් හෙලනු ලැබූ බෝම්බ වලින් දරුවන් 120ක් ඇතුළු 500කට අධික සිරියානු වැසියන් ඝාතනය වීමත් සමඟමයි. ගලවාගැනීමේ කණ්ඩායම් පවසන පරිදි මෙම සංඛ්යාව ඔවුන්ට වාර්තා වූ ප්‍රමාණය පමණක් වන අතර මියගිය තවත් විශාල පිරිසක් සිටින බවයි. ගලවාගැනීමේ කණ්ඩායම්වලට හිරවූ තුවාල වූ මිනිසුන් බේරාගැනීමට යාම පමා වී ඇත්තේ තව දුරටත් ප්‍රහාරක ගුවන් යානා අහසේ සැරිසරන බැවිනි. මෙම ප්‍රහාර එල්ල කර ඇත්තේ වෛද්‍ය මධ්‍යස්ථානය හා වෛද්‍යවරුන් විසින් තුවාලකරුවන්ට ප්‍රතිකාර කරමින් සිටි තාවකාලික ස්ථානවලටය. එසේම එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් අවතැන්වුවන් සඳහා වෛද්‍ය ආධාර, ආහාර ලබාදීමට තාවකාලික සටන් විරාමයක් ඉල්ලීමට මොහොතකට පෙරය. සිරියාවේ සාමාන්‍ය වැසියන් හා ළමුන් ඝාතනය අද ඊයෙක සිදුවන දෙයක් නොවේ. සමහර බෝම්බ ප්

මාලන් බ්‍රෑන්ඩෝගේ ගට්ස් හා දේශපාලනය ලෝක ප්‍රසිද්ධ ගෝඩ් ෆාදර් චිතපටයේ නළු මාලන් බරැන්ඩෝ , 1973 දී තමාගේ දක්ෂතාවය වෙනුවෙන් පුදනු ලැබූ හොඳම නළුවාට හිමි ඇකඩමි ඔස්කාර්  සම්මානය ප්‍රතික්ෂේප කරා. ඒ වගේම ඔහු සම්මාන උළෙල වර්ජනය කරා. ඒ වෙනුවට ප්‍රතික්ෂේප කිරීමේ පණිවිඩය ගෙන ආවේ රතු ඉන්දියානු  (ස්වදේශික) සම්භවය සහිත නිලියක් (Sacheen Littlefeather) වගේම American-Indian Movement ක්‍රියාකාරිනියක්, ඇය ඔහුගේ සම්මානය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හා එයට පැහැදිලි හේතුව සම්බන්ධ පණිවිඩය සම්මාන උළෙලට ඉදිරිපත් කරා. සිවිල් අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටි දැඩි ක්රියකරියෙකු වූ මාලන් බරැන්ඩෝ ආදී රතු ඉන්දියානුවන් හොලිවුඩ් චිත්‍රපටවල අර්ථදැක්වූ ස්වරුපය හෙළා දැක්ක. මත්ලෝලීන්, අපරාධකරුවන් හා නුගතුන් ලෙස රතු ඉන්දියානුවන් හොලිවුඩ් චිත්‍රපට පුරා වූ අර්ථදැක්වීමට ඔහු තදින්ම විරුද්ධ වුව. සම්මානය ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට වඩා බලපෑ හේතුව වන්නේ Wounded Knee ප්‍රදේශයේදී 1973දී කල American-Indian Movement and Oglala Indians විසින්කල විරෝධතාවයකට ඇමරිකානු රජය සිදුකල ප්‍රචණ්ඩකාරී මැදිහත්වීමයි. ස්වදේශීය ඇමරිකානුවන් කෙරෙහි වූ ඇමරිකානු රජයේ දෙබිඩි ප

නැතිවූ පරමාධිපත්‍යය  ශ්‍රී ලංකාවේ සාමාන්‍ය ජනතාව තමන්ගේ පරමාධිපත්‍ය, ස්වෛරීභාවය හා සමානාත්මතාවය දේශපාලඥයින්ට බිලිදී ඇති බව දැකීමට ඇති සරලම උදාහරණය පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකුගේ වරප්‍රසාද ලිස්ට් එක. සංවර්ධිත රටක හෝ නොමැති උපරිම වරප්‍රසාද හරි හමන් අධ්‍යාපනයක් නොලද මේ පිරිසට ලබාදී ජිවිත කාලය පුරාම හම්බකර තමන්ගේ දරුවන් රජයේ විශ්ව විද්‍යාලයකට යවා උපාධිධාරියෙක් කර උදේ හවස කෝච්චියේ බස් එකේ මිරිකී මිරිකී යන රජයේ රස්සාවකට දමා තම බදුවලින් ජිවිත කාලයම කිසිම උගත්කමක්, හැකියාවක් හෝ දැනීමක් නැති කපටිකම, වංචාව, හොරකම, දුෂණය කරපින්නාගත් 225ක් පෝෂණය කරති. අඩුම ගානේ තම දරුවන්ට මින්වන හනියටවත් එරෙහි නොවෙති. අඩුම ගානේ තමන් චන්දෙන් එපා කියන පිරිස ජාතික ලැයිස්තුවෙන් ඇවිත් ඇමතිකම් ගනිද්දී ඊට හුරේ දමති. තමන්ට රස්සාව දුන් පමණින්, විවෘත ආර්ථිකය ගෙනා පමණින්, ගම් උදාවෙන් ගෙයක් ලැබූ පමණින්, යුද්ධය දිනු පමණින්, බඩු මල්ලක් දුන් පමණින්, සමෘධිය දුන් පමණින්, බත් පැකට් එකක් දුන් පමණින්, අරක්කු කාලක් දුන් පමණින් මුළු පරම්පරාවම ජිවිත කාලයම ඒ අදාල පුද්ගලයාට හෝ පක්ෂයට කම්බුරන්න ඕන බව බොහෝ පිරිසක් සිතයි. ජනතාවට සේවය කිරීමට

තම රංචුව වෙනුවෙන් දුම්රියක් පෙරලා දැමු ඇත් රජු. වර්තමාන මැලේසියාව බ්‍රිටිෂ් මලයා ලෙස සිටි කාලයේ ටෙලුක් අන්සන් සිට ටාපහ් දක්වා වු දුම්රිය මාර්ගය 1893 දි විවෘත කලා. දැඩි වනාන්තර ප්‍රදේශයක් වු මෙහි අලි ඇතුන් විශාල ප්‍රමාණයකට නිජභූමීය වුවා. අයන් බීස්ට් නමින් නම් කරන දුම්රිය තමයි ධාවනයේ යෙදවූයේ. 1894 දවසක සද්දන්ත ඇතෙක් වේගයෙන් දුම්රිය දෙසට දිව ඇවිත් දුම්රියේ හැපි එම ගට්ටනය හේතුවෙන් දුම්රිය ඉන්ජීම ඇතුලු පෙට්ටි තුනක් පෙරලා දමමින් නිර්භිතව මිය ගියා. බොහෝ ජනප්‍රවාදවල පැවසුවේ ඊට පෙර දව සේ දුම්රිය ගැටි මිය ගිය කුඩා අලි පැටවෙකුගෙ මරණයට පලිගැනීමක් කියලායි. තවත් සම්හරු කීවේ අලුතෙන් පැමිනි මේ සතුරාගෙන් තම රංචුවට වෙන හානිය නිසා සතුරා සමග සටනට පිවිසි බවයි. කෙසේ හෝ දුම්රිය වාර්තාවල සදහන් පරිදි රියදුරා පවසා ඇත්තේ වේගයෙන් කෑගසමින් දුම්රිය ඉදිරියට මේ ඇතා දුව ආ බවත් තමාට කිසි දෙයක් කරගැනීමට ඉඩක් නොතුබු බවත්ය. මෙම ඇතා දුම්රිය ඉන්ජිමට වඩා උසින් වැඩි සද්දන්තයෙකු බවද ඔහු පවසා තිබුන. එම අවස්තාවේ දුම්රිය පැ කීමී 50 ක වේගයෙන් ගමන් කලාලු .කෙසේ නමුත් ඉංග්‍රිසි ආණ්ඩුකාරයා පවා සංවේදි කල මෙම සිදුවීම් නිසා පසු කලෙක ම

අපේ ව්‍යාපෘතිවලින් බොහෝ ඈත ඇති Elephant underpass Mount Kenya බෑවුමේ තනා ඇති අප්‍රිකාවේ පලමු elephant underpass එක මේ. $250000 කට ඇස්තමේන්තු කල මෙම ව්‍යපෘතිය අවුරුදු 10ක් තිස්සේ එක තැන පල්වු අතර virgin සමාගමේ හිමිකරු වු Richard Branson ගේ පුර්ණ දායකත්වයෙන් 2011 දි යලි ගොඩ නැගුනා. වසර 2011දි ඇතුන්ට ගමන් කිරීමට එය විවුර්ත කිරීමෙන් පසු විනාඩි 20ක් වැනි සුලු කාලයකදි පලමු ඇතුන් තිදෙනෙක් මෙසේ මේ හරහා ගමන් කර තිබුන අතර එයින් මෙහි පෙනෙන tony කියන ඇතා පෙරමුන ගත් බව පැවසෙනවා. එය මීට සම්බන්ධ වු සියලු පාර්ශවයන් විම්තියට පත් කල කරුණක් වුනා. අලි ඇතුන් ඉතා ඉක්මණින් ඉගෙන ගන්නා බුද්ධිමත් සත්ව කොටසක් බව මෙයින් තවත් තහවුරු වන බව ඔවුන් මාධ්‍යට පසුව පවසා තිබුනා. පලමු ඇත් පරික්ශාවෙන් පසු පිලිවෙලින් තවත් යුගලයක් හා ඊට පසු පිරිමි සතුන් තිදෙනෙකු විවුර්ත කර කෙටි කාලයකදි ගමන් කිරීම එයට සාක්ශි දරන බව ඔවුන් පවසා තිබුනා. මෙම ව්‍යාපෘතිය නිසා දශක කීපයක් තිස්සේ වෙන්ව Mount Kenya වල උස් කදු හා පහල තැනිතලාවල ජීවත් වු අප්‍රිකානු අලි ඇතුන් 7500 ක් පමණ නැවතත් එක්ට එක්වු බව පැවසෙනවා. මෙම ව්‍යාපෘතියේ වටිනාම කාර්ය භාරය වුයේ

කාලෙන් කාලෙට අලුත්වන අලි-දුම්රිය ගැටුම අලි- දුම්රිය ගැටිම මෙම සිද්ධියත් සමග අලුත් වුවත් මෙය ඉතා පරණ කාරණාවක්. නැවත නැවත කතා කලයුතු එහෙත් මාධ්‍ය හෝ සමාජ මාධ්‍යෙ එසේ කතා නොකරන කාරණාවක්. එක්කෙනෙකුට වැඩි අලි සංඛ්‍යාවක් දුම්රියේ ගැටුනු පලමුවන අවස්තාවද මෙය නොවේ. බොහෝමයක් කාරණා සේම මෙම සිද්ධියේදීද මුලු ලංකාවම ඇවිලී ගොස් ඇත්තේ අලුයට වු ගිනිපුපුරක් මෙනි. කාලයේ වැලිතලාවෙන් එය නැවතත් ඉක්මණින්ම වැසි යනු ඇත. නැවතත් ඇවිස්සෙන්නේ ඊලග අනතුරේදි පමණි. එයත් මෙවැනි සංවේදී දසුන් නිර්මාණය කලහොත් පමණි. දැන් දුම්රිය ඇමතිත් වනජීවීයත් පරිසර ක්‍රියාකාරීනුත් මාධ්‍යත් අලි- දුම්රිය ගැටීම නිසා ඇවිලි තමන්ගේ ආසන රත්වී කරගෙන ඇති කාලයයි. එම නිසා බුකී පොස්ට් හා ඒවා ශේයාර් කරගගැනීම් නිමක් නැත. බැන ගැනීම් නිමක් නැත. ජනතාව වුනත් සිටින්නේ සිදුවූ තෙල් හා දුම්රිය අලාභයට වඩා නැති වු මේ සතුන් පිලිබද කණගාටුවෙනි. එය අපරාධයක් බවත් මෙය නැවැත්විය යුතු බවත් රටේ පාලනයේ තියෙන අවාසනාව නිසා මෙය සිදුවන බවත් පවසයි. (ඊයේ දිනයේ 10 දෙනෙකුගෙ කණ්ඩයමක් සමග කල සාකච්ඡාවක් ඇසුරෙනි). මොන ක්‍රමයේ විසදුම් ගෙනාවත් පවතින දුම්රිය ක්‍රමය හා පාර (structu

A crisis not of their own making: adapting to climate change in South Asia South Asia has faced many social and economic problems in the past few decades and does so today. It is a well-known region for its unique traditions and cultural orientation. There are eight countries in the region – Sri Lanka, India, Pakistan, Nepal, Bhutan, Bangladesh, Maldives and Afghanistan – and they are economically based on agricultural production. All of these countries aim to reach their developmental goal by minimizing economic barriers. Appropriately planned economics is the key to the development of a country. Further, it can play a major role in developing countries through the political orientation towards development goals. Both developing and developed countries need to adapt to climate change, especially in terms of economic planning. This is becoming more important to developing countries since they need to manage with lack of economic resources to adapt to climate change. However, devel

ශ්‍රී ලංකාවේ නිදහස සහ සැබෑ නිදහස  කළු සුද්දන් වී සිටින බහුතරයක් අතරේ මොන නිදහසක්ද? මේ ඒ නිදහස වෙනුවෙන් නොවේ. සුද්දන් සිටියා නම් හොදයයී කියනා හා සුද්දන්ගේ රටවලට කඩේ යන කළු සුද්දන් පිරිසක් අප අතරේ සිටි. ඔවුන් අපේ දරැවන්ගේ ඔළු වෙනස් කරමින් සිටින අතර රටට ආදරේ මිනිසුන් බිහිකල යුතු කාලයක් උදා වී ඇති බැවින් මෙය ලියමී. අපි අභිමානවත් ජාතියක් වී සිටියෙමු. සමහරැ හිනාවෙයි මෙහෙම කීවම. මම ඔවුන්ට හිනාවෙමී. වැව් 30000ක්, මහා වැව් එක්නෙකට සම්බන්ධ ජල පුවාහන පද්ධතියක්, දැනටත් ඉංජිනේරුවන් මවිතකරන බිසොකොටුව, රජවරැ 400කට වැඩි රාජාවලියක්, අහස උසට බැදි දාගැබ් දකුණු ඉන්දිය ආකුමණවලට පන්න පන්න ගහපු ඉතිහාසයක් ඇති ලොකයේ එකම රට. සුද්දා අපිට ඉන්දියන් සාගරයේ මුතු ඇටය කීවේ අපි අංගසම්පූර්ණ රටක් වු නිසා, බත බුලතින් සරැවු ස්වභාව ධර්මයෙන් සතා සිවිපාවගෙන් පිරිපුන් ලංකාවේ ජීවත් වුනේ බෞද්ධාගමේන් පොෂණය වු අහිංසක මිනිසුන්. පෘතුගිසින් මෙරටට පැමිණෙන විට යුද්ධ සංකල්ප හෝ බාහිර ආකුමණවලට අපේ මිනිසුන් සුදානම්ව සිටියේ නෑ. ඒ ඔවුන් නොන්ජල් ජාතියක්වත් අශිෂ්ඨ මිනිසුන් වත්වී සිටි නිසා නොවේ, යුරොපියයන්ට වඩා බොහෝ ශිෂ්ඨසම්පන්න වු නිසා

සහෝදරයා .... කාලෙකට පස්සේ මොළයට කතා කල ටෙලියක්  ටෙලි නාට්‍ය බැලීම අත ඇරලා දාල හිටියත් අහම්බෙන් ලැබුණු නිවාඩුවක් නිසා කුඹියට සහ සහෝදරයට හුරු වුණා. ටෙලි කලාවට වෙනසක් කල කුඹියෝ තවත් එක් ටෙලියක් ලෙස දැක්කත් එතනින් එහාට ගිය සහෝදරයා ගැන ලිවිය යුතුයි. ටෙලි හෝ සිනමා විචාරණය කාර්යය නොවුනත් සහෝදරයා ගැන ලිවිය යුතුයි. මෙය අතිවිශිෂ්ඨ වන්නේ කැමරා කෝන, භාෂාව, රඟපෑම, අධ්‍යක්ෂණය හෝ සංගීතය නිසා පමණක් නොවේ. මෙහි රහස්‍ය ලෙස ගැබ් කල සමාජයේ සැබෑ අරුතයි. බඩජාරි දේශපාලනය විසින් පෝෂණය කල පාපකාරී ක්‍රමයක උඩු ගං බලා පිහිනන තනි මිනිසුන් ඒ පාපකාරී භූත ාත්ම විසින් ගිලගනු ලබන බවත් ඒ භූතාත්ම මුළු සමාජයම ගිලගනිමින් නොකඩවා අප වටා සැරිසරන බවත් මෙහි අපුරුවට පෙන්වනවා. සාධාරණය වෙනුවෙන් තනිව දුවන එවුන් අවසානයේ දුෂණ රැල්ලට අසුවී අසරණ වන බවත් එවැනි ක්‍රමයක නීතිය හිස් බැලුම් බෝලයක් බවත් මෙහි කියවෙනවා.දෙබස්වලට වඩා නිශ්ශබ්දතාවයෙන් පවසන දේ ප්‍රබලයි. මුහුණෙන් පවසන දේ අති ප්‍රභලයි. මිනිස්සුන්ගේ ජීව ශක්තියේ එකතුව, ආදරය, කරුණාව, ධෛර්යය, තමන්ගේ හැඟීම, විශ්වාසය මේ හැමදේම එකට එකතු කරල, ජීවත්වෙන්න කරන උත්සාහය, ඒ හරහා සමාජය වෙනස්

වඳ බෙහෙත් ගැන පමණක් කතාකරන රටේ කාටත් නොපෙනෙන අජිනොමොටෝ යක්ෂයා ආහාර රස කිරීම සඳහා යොදාගන්නා අජිනොමොටෝ ජාතිබේදයකින් තොරව සියලු ආහාර වෙළඳසල්හිමියන් භාවිතා කරන බවට අපි දන්නා කරුණක්. නමුත් මේහි අදිනව ගැන ලෝකයේ බොහෝ පර්යේෂණ කර ඇති අතර ඉන් ලුණු බිකක් තරම් දැනුමක් අප ජනයා අතර කතා නොකිරීම ඇත්තෙන්ම ඛේදවාචකයක්. පර්යේෂණ මගින් තවමත් තහවුරු නොකළ වඳ බෙහෙත්වලට වඩා ලොකු හානියක් විද්‍යාත්මකවත් සනාථ කොට ඇති අජිනොමොටෝ නිසා අපි අපේ පරම්පරාවට මින් සිදුකරනවා, ඊට ජාතිබේදයකුත් නෑ. අජිනොමොටෝ චීන රසකාරකයක්. මෙහි අඩංගු ප්‍රධාන අමුද්‍රව්‍ය තමයි MSG හෙවත් Monosodium Glutamate ඕනෑම පාස්ට් ෆුඩ් එකක අඩංගුයි. මෙම MSG එක බ්‍රෑන්ඩ් කරලා එන්නේ අජිනොමොටෝ කියලා.තවත් දෙයක් අජිනොමොටෝ කියන බ්‍රෑන්ඩ් එක හදන්නේ ජපාන කම්පැනි එකක්. Journal of Nutrition and Metabolism එක වාර්තා කරපු පර්යේෂණ වාර්තාවකට අනුව අධික අජිනොමොටෝ පරිහරණය metabolic syndrome- පරිවෘත්තිය රෝග සඳහා බලපානවා, එනම් අධික රුධිර පීඩනය, දියවැඩියාව, අධික තරබාරුව යන ලංකාවේ බහුල රෝග තත්වයන්. මතක් කල යුතු තවත් කාරණයක් වන්නේ අධික තරබාරුව මිනිස්සුන්ගේ ප්‍රජනන හැකියාව දුර

Please Don't Ride Our Elephants Dear tourists It is true that our so-called national airline and tourism board also told you that you can enjoy elephant back rides during your visit to Sri Lanka. But it is not. We as a nation we respect our nature and consider our elephants as a treasure. The population of elephants and tuskers in the wild is getting less due to many reasons possibly letting us fight for protecting them. So please don't ride them. You will see our wild elephants in the wild beautifully because of the series of efforts and courage of people who tried to protect them in the wild. They loved and still loving the nature. You will realize the beauty of the wild elephant in our national parks. They are more beautiful and free in the jungle. So please don't think of riding them. Riding an elephant is an animal cruelty. They are chained for the whole lifetime, no family or kids or even a mating partner when they want. Not enough food or water when the

තිරසාර පරිභෝජනය ගොඩනැංවීමේ රාජ්‍ය වගකීම අද දින ලෝකයේ බොහෝ පාරිසරික ප්‍රශ්නවලට හා සම්පත් ක්ෂය වී යාමට හේතුවී ඇත්තේ මිනිසාගේ අධික පරිභෝජන රටාවයි. ඉහළ යන දේශගුණික විපර්යාස හා පාරිසරික විනාශයන් වලක්වාගැනීමට වහාම තම පරිභෝජන රටාව වෙනස් කරගත යුතු කාලයකට මිනිසා මුහුණ දෙමින් සිටි. එසේම මෙම විනශයන්හි බලපෑම වැඩිවශයෙන් දැනෙන්නේ අප වැනි සංවර්ධනයවෙමින් පවතින රටවල්වලටය. එක්සත් ජාතීන්ගේ 12වන තිරසාර සංවර්ධන අරමුණෙන් කියවෙන තිරසාර පරිභෝජනය පිලිබඳ ලෝකයේ බොහෝ රටවල් තම අවධානය යොමු කරමින් සිටි. භාණ්ඩ හා සේවා නිෂ්පාදනයේදී මෙන්ම එදිනෙදා මිනිසාගේ ජිවන රටාවේදි සිදුවන සම්පත් නාස්තිය හා පාරිසරික බලපෑම අවම කිරීමේ ක්‍රියමාර්ග කෙරෙහි මෙම රටවල් තම අවධානය යොමු කරමින් සිටි. මේ අතරින් ශ්‍රී ලංකාව වැනි රටක රාජ්‍ය මට්ටමින් මේ සඳහා ක්‍රියකල හැකි ආකාරය විමසා බැලීම ඉදිරියේ මුහුණ දීමට සිදුවන ලෝක අහාර , ඉන්ධන හා පාරිසරික අර්බුධවලටද පිළියම් සේවිමේදී ප්‍රයෝජනවත්වනු ඇත. 1. තිරසාර පරිභෝජනය පිලිබඳ අත්‍යවශ්‍ය දැනුම හා මානව දායකත්වය වර්ධනය කිරීම. වැඩිවන පරිභෝජන රටාව නිසා පරිසරයට සිදුවන හානිය හා එය අවම කරගැනීමට විවිධ සමාජ